กรมอนามัยเดินหน้าพัฒนาระบบเฝ้าระวัง คัดกรอง และดูแลแบบองค์รวมการใช้สารเสพติดในหญิงตั้งครรภ์” ย้ำ “ไม่ตัดสิน ไม่ตีตรา คุ้มครองสิทธิมนุษยชน เพื่อลูกเกิดรอด แม่ปลอดภัย”

แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย มอบหมายให้ แพทย์หญิงนงนุช ภัทรอนันตนพ รองอธิบดีกรมอนามัย เป็นประธานเปิดการประชุมเชิงปฏิบัติการแลกเปลี่ยนเรียนรู้แนวทางการดำเนินงานคัดกรองสารเสพติด ระดับเขต พร้อมด้วย แพทย์หญิงทิพา ไกรลาศ ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมสุขภาพ ณ โรงแรมเอบีน่า เฮาส์ กรุงเทพมหานคร

อธิบดีกรมอนามัย ชี้ไทยเผชิญหญิงตั้งครรภ์ใช้สารเสพติดเพิ่มขึ้น จำเป็นต้องมีระบบคัดกรองที่เป็นมิตรและเข้าถึงง่าย

แพทย์หญิงอัมพร เบญจพลพิทักษ์ อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ประเทศไทยกำลังเผชิญแนวโน้มการใช้สารเสพติดในหญิงตั้งครรภ์ที่สูงขึ้นอย่างน่ากังวล โดยพบสารเสพติดกลุ่มกระตุ้นประสาท ยาไอซ์ และสารโอปิออยด์ในกลุ่มหญิงวัยเจริญพันธุ์มากขึ้น ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อสุขภาพของมารดาและทารก เช่น การคลอดก่อนกำหนด ทารกน้ำหนักแรกเกิดต่ำและภาวะถอนยาในทารกแรกเกิด ดังนั้น “การคัดกรองเชิงรุกที่เป็นมิตร ไม่ตีตรา และปลอดภัยจึงเป็นกลไกสำคัญ” เพื่อให้หญิงตั้งครรภ์เปิดเผยข้อมูลได้โดยไม่หวาดกลัว พร้อมเข้าสู่ระบบดูแล ฟื้นฟู และสนับสนุนด้านสุขภาพที่เหมาะสม

แพทย์หญิงนงนุช ภัทรอนันตนพ รองอธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า ปัญหาการใช้สารเสพติดในหญิงตั้งครรภ์เป็นภารกิจที่ท้าทายและมีผลกระทบรอบด้าน ทั้งสุขภาพกาย จิตใจ สภาพครอบครัว และพัฒนาการเด็กในระยะยาว การคัดกรองจึงไม่ใช่เพียงการตรวจหาสารในร่างกาย แต่ต้องเป็น กระบวนการดูแลแบบองค์รวม ที่เชื่อมโยงแพทย์ พยาบาล จิตแพทย์ นักสังคมสงเคราะห์ และหน่วยบำบัดยาเสพติดเข้าด้วยกัน เพื่อให้หญิงตั้งครรภ์ได้รับบริการรักษา ฟื้นฟู และติดตามต่อเนื่องภายใต้แนวทาง Harm Reduction โดยมุ่งลดอันตราย เพิ่มโอกาสกลับมาใช้ชีวิตและตั้งครรภ์ได้อย่างปลอดภัย

แพทย์หญิงทิพา ไกรลาศ ผู้อำนวยการสำนักส่งเสริมสุขภาพ กล่าวเสริมว่า การประชุมเชิงปฏิบัติการแลกเปลี่ยนเรียนรู้แนวทางการดำเนินงานคัดกรองสารเสพติด ระดับเขต ในครั้งนี้เป็นโอกาสสำคัญในการรวบรวมประสบการณ์จริงจากพื้นที่ทั่วประเทศ ทั้งความท้าทาย อุปสรรค และแนวปฏิบัติที่ใช้ได้ผลในระดับโรงพยาบาล สถานบริการปฐมภูมิ และชุมชน เพื่อพัฒนาเป็น “แนวปฏิบัติที่เหมาะสมกับบริบทของแต่ละเขตสุขภาพ” และต่อยอดสู่การจัดทำ แนวทางกลางระดับประเทศ สำหรับระบบคัดกรองหญิงตั้งครรภ์ที่ใช้สารเสพติด ซึ่งจะเป็นเครื่องมือสำคัญในการขับเคลื่อนนโยบายด้านการส่งเสริมสุขภาพแม่และเด็กของกรมอนามัยในระยะยาว

ที่มา: กรมอนามัย