องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย (ส.ส.ท.) หรือไทยพีบีเอส โดย Thai PBS Verify และ Policy Watch ร่วมกับ Cofact Thailand มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และสถานเอกอัครราชทูตเยอรมนีประจำประเทศไทย จัดกิจกรรมค่ายอบรมผู้สื่อข่าวภูมิภาคและนักเรียน ในโครงการ Fact-Check Thailand 2026 เสริมพลังสังคมสู้ข่าวลวงรายงานข่าวเลือกตั้ง ระหว่างวันที่ 19 – 22 พ.ย. 2568
กนกพร ประสิทธิ์ผล ผู้อำนวยการสำนักสื่อดิจิทัล ไทยพีบีเอส เล่าถึงความสำคัญของ Fact-Checking และบทบาทของการรู้เท่าทันข้อมูลว่า การตรวจสอบข้อเท็จจริงไม่ใช่เพียงการ “จับผิดข่าวปลอม” เท่านั้น แต่ยังต้องเป็นการสร้างภูมิคุ้มกันให้กับสังคม การรู้เท่าทันสื่อจึงควรเป็นทักษะพื้นฐานที่ทุกคนควรมี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงสถานการณ์สำคัญอย่างการเลือกตั้ง ซึ่งมักเป็นช่วงเวลาที่ข่าวปลอม ข่าวลวง ข่าวลือ ถูกเผยแพร่ออกมาจำนวนมากด้วยวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกัน ทั้งเพื่อสร้างความสับสน ชี้นำทางความคิด หรือยกระดับไปถึงการยุยง ปลุกปั่น สร้างความเกลียดชังโดยอาศัยสถานการณ์ที่ประชาชนต้องการข้อมูลสนับสนุน Thai PBS Verify จึงจะทำหน้าที่เกาะติดการเลือกตั้งและเสริมบทบาทหน้าที่สื่อในการรายงานข่าวจริงบนทุกแพลตฟอร์ม เพื่อสกัดข้อมูลบิดเบือนที่อาจส่งผลโดยตรงต่อการตัดสินใจของประชาชน
โครงการ Fact-Check Thailand 2026 จะช่วยเสริมพลังให้ผู้สื่อข่าวภูมิภาค เยาวชน และเครือข่ายภาคประชาชน ได้เรียนรู้หลักการตรวจสอบข้อเท็จจริงอย่างเป็นระบบ โดยมีผู้เชี่ยวชาญจากทั้งไทยและต่างประเทศร่วมให้คำแนะนำ
ขณะเดียวกัน Cofact Thailand และมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ซึ่งเป็นหน่วยงานที่ร่วมจัดตั้งโครง การอบรมและวางหลักสูตรเนื้อหาที่นำมาถ่ายทอดตลอดโครงการ มองว่า การเสริมทักษะให้ประชาชน รู้ทันข่าวจริง มีความสำคัญในสถานการณ์ที่ข้อมูลอาจถูกใช้อย่างบิดเบือนในช่วงเลือกตั้ง ดังนั้นการร่วมมือครั้งนี้จึงเป็นหมุดหมายสำคัญ ที่จะผลักดันสังคมให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
งาน Fact-check Thailand มีเยาวชน และผู้สื่อข่าววิชาชีพกว่า 45 คน ที่ได้รับคัดเลือกมาจากทั่วประเทศเข้าร่วมอบรม ภายใต้แนวคิด “From Newsroom Simulation to Real-World Practice” เพื่อเสริมพลังนักข่าว เยาวชน และนักสื่อสารรุ่นใหม่ให้เป็นกำลังสำคัญในการตรวจสอบข้อเท็จจริงช่วงเลือกตั้ง เพื่อปูพื้นฐานรู้ทันข่าวปลอมและข่าวบิดเบือน เสริมพลังสังคมสู้ข่าวลวง ซึ่งการอบรมครั้งนี้ยังได้รับความร่วมมือและการสนับสนุนจากสถานเอกอัครราชทูตเยอรมนีประจำประเทศไทย ซึ่งให้ความสำคัญกับการป้องกันข่าวปลอม เพราะมีผลกระทบทั่วทั้งโลกและเป็นอีกภัยหนึ่งที่นานาประเทศต้องร่วมกันเร่งแก้ไข
ภายในงานมีเวทีเสวนาสกัดข่าวปลอม เตรียมความพร้อมสู่สนามเลือกตั้ง โดยก่อเขต จันทเลิศลักษณ์ ผู้อำนวยการสำนักข่าว ไทยพีบีเอส, สุภิญญา กลางณรงค์ ผู้ร่วมก่อตั้ง Cofact Thailand และ ผศ.ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมแลกเปลี่ยนทัศนะในยุคที่ข้อมูลบิดเบือนสามารถเปลี่ยนแปลงผลการเมืองได้ในภายในเวลาไม่กี่นาที
โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ Fact-Check Thailand 2026 เริ่มต้นวันนี้ ถึงวันที่ 22 พ.ย. 2568 โดยในวันที่ 19 พ.ย. จะมีกิจกรรมลงพื้นที่จริงที่รัฐสภา เพื่อให้ผู้อบรมได้เรียนรู้การปฏิบัติงานจริงและได้ศึกษานโยบายจากพรรคการเมืองต่อไป ทั้งนี้จะยังคงมีกิจกรรมต่อเนื่องไปจนถึงเดือนธ.ค. 2568 ผู้สนใจสามารถติดตามรายละเอียดโครงการทั้งหมดได้ทาง www.thaipbs.or.th/FactCheckThailand2026
